Uprzednie porozumienie cenowe (Advance Pricing Arrangement, APA) – czym są i jak je uzyskać?

|Published on: 11.03.2022||

Uprzednie porozumienie cenowe (Advance Pricing Arrangement, APA) jest to porozumienie wydawane w formie decyzji administracyjnej przez Szefa KAS, w której to uznaje się, że cena transferowa transakcji kontrolowanej została ustalona na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane. Okres obowiązywania uprzedniego porozumienia cenowego nie może być dłuższy niż 5 lat podatkowych. Podatnicy posiadający uprzednie porozumienie cenowe składają Szefowi KAS sprawozdanie o realizacji APA za każdy rok podatkowy objęty porozumieniem, w terminie właściwym dla złożenia rocznego zeznania podatkowego.

APA są narzędziem efektywnego zarządzania ryzykiem podatkowym, minimalizującym brak bezpieczeństwa kwestionowania przez organ podatkowy warunków transakcji kontrolowanej. Uprzednie porozumienie cenowe w treści określa:

    1. typ transakcji kontrolowanej objętej uprzednim porozumieniem cenowym oraz podmioty powiązane w niej uczestniczące,
    2. profil funkcjonalny podmiotów powiązanych uczestniczących w transakcji kontrolowanej, obejmujący w szczególności pełnione funkcje, ponoszone ryzyka i angażowane aktywa;
    3. metodę weryfikacji ceny transferowej,
    4. sposób ustalenia ceny transferowej,
    5. założenia krytyczne, na podstawie których przyjęto, że wskazana metoda w dokładny sposób odzwierciedla cenę transferową,
    6. zakres indywidualnych informacji do wskazania w sprawozdaniu o realizacji uprzedniego porozumienia cenowego.

Rodzaje APA

Szef KAS wydaje jednostronne APA w sytuacji, gdy transakcja kontrolowana została zawarta wyłącznie pomiędzy krajowymi podmiotami powiązanymi lub pomiędzy krajowym podmiotem powiązanym a zagranicznym podmiotem powiązanym. W przypadku, gdy transakcja została zawarta pomiędzy krajowym a zagranicznym podmiotem powiązanym, Szef KAS porozumiewa się z jednym właściwym organem zagranicznym (porozumienie dwustronne) lub więcej niż jednym właściwym organem zagranicznym (porozumienie wielostronne).

Co podatnik powinien zrobić, aby uzyskać APA?

Należy pamiętać, że wniosek o wydanie uprzedniego porozumienia cenowego dotyczy przyszłej transakcji kontrolowanej. We wniosku o wydanie APA powinny się znaleźć takie elementy jak:

1. Informacje dotyczące podmiotów powiązanych uczestniczących w dokonaniu transakcji kontrolowanej, w szczególności:

    • opis podstawowej działalności podmiotów powiązanych,
    • wykaz pozostałych podmiotów powiązanych uczestniczących w dokonaniu transakcji kontrolowanej,
    • opis struktury zarządczej i schemat organizacyjny podmiotów powiązanych uczestniczących w transakcji kontrolowanej,
    • opis przyjętych zasad (polityki) rachunkowości w zakresie, w jakim mają one zastosowanie do transakcji kontrolowanej

2. Informacje dotyczące transakcji kontrolowanej, w tym:

    • wskazanie, czy transakcja kontrolowana stanowi transakcję już rozpoczętą czy przyszłą transakcję,
    • przedmiot i rodzaj transakcji kontrolowanej,
    • analizę funkcjonalną podmiotów powiązanych uczestniczących w transakcji (funkcje, ryzyka, aktywa)
    • umowy, porozumienia wewnątrzgrupowe lub inne dokumenty dotyczące transakcji kontrolowanej,
    • informacje o porozumieniach lub interpretacjach podatkowych dotyczących transakcji ,
    • wskazanie metody weryfikacji ceny transferowej wraz z jej uzasadnieniem, oraz sposobem kalkulacji ceny i założeniami krytycznymi,
    • analizę porównawczą oraz wskazanie strony lub transakcji podlegającej badaniu,

3. Wskazanie okresu obowiązywania APA;

4. Wskazanie, czy wniosek dotyczy wydania jednostronnego uprzedniego porozumienia cenowego czy zawarcia porozumienia dwustronnego albo porozumienia wielostronnego.

Opłata za APA

Koszt opłaty od wniosku o wydanie APA wynosi 1% wartości transakcji kontrolowanej będącej przedmiotem porozumienia, przy czym opłata musi zawierać się w poszczególnych przedziałach:

 

Opłata za APA

 

W grudniu 2018 r. do ustawy o CIT dodano art. 15e, wprowadzający limity dla kosztów zakupu usług niematerialnych ponoszonych na rzecz podmiotów powiązanych, które można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu. Jednocześnie, usługi objęte APA zostały wyłączone z zakresu kosztów podlegających ograniczeniu.

Statystyki

W Polsce możliwość zawarcia porozumienia z organami podatkowymi w zakresie ustalenia cen transakcyjnych pojawiała się już w 2006 r. Niemniej jednak, z uwagi na długotrwałe postępowanie przy wydawaniu decyzji narzędzie to nie cieszyło się dużym zainteresowaniem przedsiębiorców. Zgodnie z informacjami pozyskanymi ze strony MF, w 2006 r. zawarto jedno porozumienie jednostronne, a do końca 2020 r. podpisano łącznie jedynie 98 porozumień (w tym największy odsetek stanowiły porozumienia jednostronne – 76). Natomiast rekordowym okazał się ubiegły rok.

W 2021 r. zawarto aż 101 uprzednich porozumień cenowych. Wzrostu zainteresowania APA należy dopatrywać się w ciągłym łańcuchu zmian legislacyjnych, niekorzystnym dla podatnika. Natomiast we wcześniejszych okresach możliwym brakiem zainteresowania APA ze strony podmiotów powiązanych mogły być szczegółowe wymogi formalne do spełnienia, wysokie statystyki decyzji negatywnych czy opieszałość postępowania w sprawie wydania APA. Jednocześnie MF podaje, że obecnie prowadzi 394 spraw w toku, a średni czas wydania decyzji w przypadku porozumień jednostronnych wynosi 20 miesięcy (w przypadku porozumień dwu- i wielostronnych termin ten wynosi odpowiednio 30 i 35 miesięcy).

Najczęściej stosowaną metodą kalkulacji ceny transferowej przez podatników względem APA, jest metoda a marży transakcyjnej netto (TNNM) – 144 APA. Kolejno metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej (CUP) ? 30 porozumień, metoda koszt plus – 10 i podziału zysku – 9 wydanych APA. Co istotne, odnośnie metody ceny odsprzedaży nie wydano żadnego uprzedniego porozumienia cenowego.

W nawiązaniu do typu transakcji kontrolowanej aż 73 uprzednie porozumienia cenowe dotyczyły zakupu usług przez podmiot powiązany, a 78 APA sprzedaży dóbr materialnych. Poniższa tabela przedstawia dane szczegółowe odnoszące się do typu transakcji.

 

dane szczegółowe odnoszące się do typu transakcji APA

 

Więcej informacji na temat APA można uzyskać na stronie MF – Pytania i odpowiedzi

 

Autor: Marta Kiryczuk – Konsultant podatkowy

 

Opracowano na podstawie

X