Dodanie z dniem 1 stycznia 2019 r. do działu III Ordynacji podatkowej uregulowania rozdziału 11a “Informacje o schematach podatkowych”, wprowadziły do polskiego systemu podatkowego nową instytucję – obowiązkowe raportowanie schematów podatkowych (MDR).

Przedmiotowe przepisy są skomplikowane, wyjątkowo niejasne i wzbudzają liczne wątpliwości interpretacyjne (pisaliśmy o tym we wpisie: Czy przepisy dotyczące schematów podatkowych mogą być przedmiotem interpretacji indywidualnej?). Między innymi z tego powodu wokół zagadnienia schematów podatkowych narosło kilka mitów.

Jednym z nich jest wiązanie schematu podatkowego z osiągnięciem korzyści podatkowej. Tymczasem uzgodnienie będące schematem podatkowym niekoniecznie musi prowadzić do korzyści podatkowej.

Wynika to bezpośrednio z definicji schematu podatkowego, zgodnie z którą, przez schemat podatkowy rozumie się uzgodnienie, które:

1. spełnia kryterium głównej korzyści oraz posiada ogólną cechę rozpoznawczą,
2. posiada szczególną cechę rozpoznawczą, lub
3. posiada inną szczególną cechę rozpoznawczą.

Jednocześnie kryterium głównej korzyści uważa się za spełnione, jeżeli na podstawie istniejących okoliczności oraz faktów należy przyjąć, że podmiot działający rozsądnie i kierujący się zgodnymi z prawem celami innymi niż osiągnięcie korzyści podatkowej mógłby zasadnie wybrać inny sposób postępowania, z którym nie wiązałoby się uzyskanie korzyści podatkowej rozsądnie oczekiwanej lub wynikającej z wykonania uzgodnienia, a korzyść podatkowa jest główną lub jedną z głównych korzyści, którą podmiot spodziewa się osiągnąć w związku z wykonaniem uzgodnienia.

Mając na uwadze powyższe, wystąpienie korzyści podatkowej wynikającej z wykonania uzgodnienia albo  rozsądnie oczekiwanej niezbędne jest do powstania schematu podatkowego tylko w przypadku gdy uzgodnienie charakteryzuje się co najmniej jedną z jedenastu ogólnych cech rozpoznawczych.

W sytuacji, gdy schemat podatkowy identyfikowany jest poprzez szczególną cechę rozpoznawczą lub inną szczególną cechę rozpoznawczą wystąpienie korzyści podatkowej nie jest konieczne. Oznacza to, że niektóre schematy podatkowe nie wiążą się z jakąkolwiek korzyścią podatkową.

Przykładem takiego schematu podatkowego, może być zastosowanie uproszczenia w stosowaniu przepisów związanych z ustalaniem cen transferowych w postaci rozwiązania safe harbour do transakcji pożyczki udzielonej przez spółkę matkę spółce zależnej. Innym przykładem uzgodnienia stanowiącego schemat podatkowy, z którym nie wiąże się osiągniecie korzyści podatkowej jest wypłata dywidendy na rzecz nierezydenta w wysokości przekraczającej kwotę 25 000 000 zł w trakcie roku kalendarzowego.

Podsumowując, uzgodnienie będące schematem podatkowym nie zawsze wiąże się z osiągnięciem korzyści podatkowej. Osiągnięcie korzyści podatkowej w rozumieniu przepisów o MDR nie jest niezbędną przesłanką każdego schematu podatkowego.

Autor: Paweł Rosiński – Doradca podatkowy