Jakie zmiany czekają nas w cenach transferowych od 2022 r.?

Ustawa z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw w dniu 16 października b.r. została podpisana przez Prezydenta.

Akt prawny zawiera następujące zmiany w zakresie cen transferowych:

Lokalna dokumentacja cen transferowych

Sporządzenie lokalnej dokumentacji cen transferowych wyłącznie w postaci elektronicznej. Termin na sporządzenie lokalnej dokumentacji cen transferowych, będzie przypadał na koniec dziesiątego miesiąca po zakończeniu danego roku podatkowego.

Niewątpliwie korzystną zmiana terminów jest wydłużenie terminu do 14 dni na przedłożenie lokalnej dokumentacji przez podatnika na żądanie organu podatkowego (w obowiązującym stanie prawnym jest to 7 dni).

W przypadku ustalania wartości transakcji kontrolowanej w ustawie doprecyzowano, że wartość kapitału odpowiada wartości transakcji nie tylko w przypadku pożyczki i kredytu, ale też depozytu. Wartość transakcji ma odpowiadać łącznej wartości wkładów wniesionych do spółki niebędącej osobą prawną ? w przypadku umowy takiej spółki.

Po zmianach co do określenia wartości transakcji będzie miała zastosowanie zasada neutralności podatku VAT ? pomniejsza się o VAT, z wyjątkiem podatku od towarów i usług, który zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego, oraz naliczonego VAT, w tej części, w której zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy VAT.

Analiza cen transferowych

Lokalna dokumentacja cen transferowych nie będzie musiała zawierać analizy cen transferowych w przypadku:

1. 1. transakcji kontrolowanych zawieranych przez podmioty powiązane będące mikroprzedsiębiorcą lub małym przedsiębiorcą,
   2. transakcji innych niż transakcje kontrolowane, o których mowa w art. 11o ust. 1 i 1a (transakcje z podmiotami zlokalizowanymi w rajach podatkowych).

Pomimo to należy pamiętać, iż takie transakcje powinny być realizowane zgodnie z zasadą ceny rynkowej. Jednakże, w przypadku wystąpienia okoliczności wskazujących na prawdopodobieństwo zaniżenia wartości transakcji kontrolowanej lub niespełnienia warunków organ podatkowy może zwrócić się do podatnika niebędącego mikroprzedsiębiorcą z żądaniem sporządzenia i przedłożenia lokalnej dokumentacji cen transferowych niezawierającej analizy porównawczej lub analizy zgodności dla wskazanych przez organ podatkowy transakcji kontrolowanych w roku podatkowym, w terminie 30 dni od dnia doręczenia takiego żądania. Dlatego też pomimo braku obowiązku sporządzenia analizy warto taką analizę posiadać.

Zwolnienie z przygotowania analizy porównywalności, zgodności dotyczy już transakcji realizowanych w 2021 r., ponieważ wprowadzony przepis ma zastosowanie za rok podatkowy rozpoczynający się po dniu 31 grudnia 2020 r.

Dokumentacja grupowa

Sporządzenie dokumentacji grupowej (Master File) przez podmioty powiązane obowiązane do sporządzenia dokumentacji lokalnej (których sprawozdania finansowe są konsolidowane metodą pełną lub proporcjonalną) będzie przypadało na koniec dwunastego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego. Do dokumentacji lokalnej należy dołączyć grupową dokumentację cen transferowych, sporządzoną za rok obrotowy.

Informacja o cenach transferowych

Obowiązek złożenia informacji o cenach transferowych przypadał będzie na koniec jedenastego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego.

Nowe przepisy zakładają, że Informacja TPR będzie podpisywana przez:

1. 1. osobę fizyczną ? w przypadku podmiotu powiązanego będącego osobą fizyczną,
   2. osobę upoważnioną przez przedsiębiorcę zagranicznego do reprezentowania go w oddziale ? w przypadku podmiotu powiązanego będącego przedsiębiorcą zagranicznym posiadającym oddział działający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
   3. kierownika jednostki w rozumieniu ustawy o rachunkowości, a w przypadku gdy jednostką kieruje organ wieloosobowy ? przez wyznaczoną osobę wchodzącą w skład tego organu

? przy czym nie jest dopuszczalne podpisanie tej informacji przez pełnomocnika, z wyjątkiem pełnomocnika będącego adwokatem, radcą prawnym, doradcą podatkowym lub biegłym rewidentem, a wyznaczenie osoby wchodzącej w skład organu wieloosobowego do podpisywania informacji o cenach transferowych nie zwalnia pozostałych osób wchodzących w skład tego organu z odpowiedzialności za niezłożenie tej informacji.

W przypadku spółki niebędącej osobą prawną informacja o cenach transferowych jest składana naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według:

1. 1. miejsca prowadzenia działalności,
   2. miejsca siedziby,
   3. miejsca zamieszkania lub siedziby jednego ze wspólników.

Od 2022 r. Informacja o cenach transferowych zawierała będzie:

1. 1. wskazanie organu, do którego jest składana, cel złożenia informacji i okres, za jaki jest składana;
   2. dane identyfikacyjne podmiotu;
   3. ogólne informacje finansowe podmiotu;
   4. informacje dotyczące podmiotów powiązanych i transakcji kontrolowanych;
   5. informacje dotyczące stosowanych cen transferowych oraz metod ich weryfikacji;
   6. dodatkowe informacje lub wyjaśnienia dotyczące danych lub informacji,
   7. oświadczenie podmiotu o tym, że lokalna dokumentacja cen transferowych została sporządzona zgodnie ze stanem rzeczywistym, a ceny transferowe objęte tą dokumentacją są ustalane na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane.

Ponadto ustawodawca doprecyzował, że Informacja o cenach transferowych ma być sporządzona na podstawie lokalnej dokumentacji cen transferowych lub sprawozdania finansowego (bądź innych dokumentów) ? w przypadku gdy podmiot powiązany nie był obowiązany do sporządzenia dokumentacji.

Informację o cenach transferowych należy złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu dla podatnika. Informacja powinna być złożona przez:

1. 1. podmioty powiązane zobligowane do w zakresie transakcji objętych tym obowiązkiem przygotowania lokalnej dokumentacji cen transferowych,
   2. podmioty powiązane realizujące transakcje kontrolowane określone w art. 11n pkt 1?10 (w tym m. in. zwolnień krajowych, zwolnień dla porozumień cenowych, inwestycyjnych, podatkowych, zwolnienia między spółkami PGK), oraz nowych pkt 10 (refakturowanie pomiędzy podmiotami powiązanymi wydatków poniesionych na rzecz podmiotu niepowiązanego) lub pkt 11-12 (usługi o niskiej wartości dodanej, safe harbour dla pożyczek, kredytów lub emisji obligacji) ? przy spełnieniu określonych w ustawie warunków.

Oświadczenie

Zmiany obejmują także uchylenie art. 11m, czyli konieczności złożenia oświadczenia o sporządzeniu lokalnej dokumentacji cen transferowych, wskazującego również, iż ceny transferowe zostały ustalone na warunkach rynkowych. Natomiast Minister ds. finansów określi, w drodze rozporządzenia treść oświadczenia, które będzie zawarte w informacji o cenach transferowych.

Od 2022 r. oświadczenie podmiotu o tym, że lokalna dokumentacja cen transferowych została sporządzona zgodnie ze stanem rzeczywistym, a ceny transferowe objęte tą dokumentacją są ustalane na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane będzie zawarte w  informacji o cenach transferowych.

Transakcje z rajami podatkowymi

Przepisy wynikające z art. 11o ust. 1-2 ustawodawca rozszerza o spółki wchodzące w skład podatkowej grupy kapitałowej w zakresie transakcji kontrolowanej lub transakcji innej niż transakcja kontrolowana z podmiotami zlokalizowanymi w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową niewchodzącymi w skład tej podatkowej grupy kapitałowej.

Definicja podmiotów powiązanych

Ponadto zaszły zmiany w rozumieniu definicji podmiotów powiązanych. Pojęcie ?spółki niemającej osobowości prawnej? zastąpiono pojęciem ?spółki niebędącej osobą prawną?. Nastąpiło zastąpienie słowa ?wspólników? przez słowo ?wspólnik? doprecyzowano, że powiązanie zachodzi pomiędzy spółką niebędącą osobą prawną a każdym z jej wspólników odrębnie.

Ustawodawca doprecyzował kwestię wywierania znaczącego wpływu rozszerzając definicję o udział w stracie. Tym samym warunek wywierania znacznego wpływu zostałby spełniony w przypadku gdy, udział w stracie spółki zostałby określony na poziomie przekraczającym poziom 25%.

W nowelizowanej ustawie przyjęto, że rok obrotowy spółki niebędącej osobą prawną oraz spółki wchodzącej w skład podatkowej grupy kapitałowej jest jej rokiem podatkowym.

Korekta cen transferowych

Nastąpią zmiany także w korektach cen transferowych

W momencie dokonywania korekty podatnik posiadać musi oświadczenie podmiotu powiązanego lub po zmianach od 2022 r. dowód księgowy, które to potwierdzają dokonanie przez ten podmiot korekty cen transferowych w tej samej wysokości, co podatnik.

Nowelizowane przepisy ograniczają warunek korekty cen transferowych ujęty w art. 11e pkt 4) do podstawy prawnej jaką jest wymiana informacji podatkowych, w którym podmiot powiązany ma miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd.

Ustawodawca rezygnuje także z obowiązku informowania o dokonaniu korekty cen transferowych w zeznaniu rocznym.

Usługi o niskiej wartości dodanej

Zmiany dotyczą także art. 11f uCIT. W przypadku transakcji kontrolowanych stanowiących usługi o niskiej wartości dodanej organ podatkowy odstępuje od określenia dochodu (straty) podatnika w zakresie wysokości narzutu na kosztach tych usług, jeżeli usługobiorca dodatkowo posiadał będzie kalkulację obejmującą opis transakcji w tym analizę funkcji, ryzyk i aktywów.

Safe harbour ? transakcje finansowe

W zakresie mechanizmu safe harbour dla transakcji pożyczki łączny poziom zobowiązań albo należności podmiotu powiązanego z tytułu kapitału pożyczek z podmiotami powiązanymi liczony odrębnie dla udzielonych oraz zaciągniętych pożyczek wynosi nie więcej niż 20 000 000 zł lub równowartość tej kwoty ? w trakcie roku podatkowego, a jak wskazywały wcześniejsze przepisy obrotowego.

Ustawodawca doprecyzowuje również jaką datę należy przyjąć za datę zawarcia pożyczki w przypadku gdy zmiana dotyczy oprocentowania pożyczki ? ?za dzień zawarcia umowy pożyczki uważa się również dzień zmiany umowy pożyczki w przypadku, gdy zmiana ta dotyczy oprocentowania pożyczki?.

Sankcje

Nowelizowane przepisy podatkowe wprowadzają dodatkowe sankcje odnosząc się do cen transferowych.

Kto wbrew obowiązkowi:

1. 1. nie sporządza lokalnej dokumentacji cen transferowych albo nie dołącza do lokalnej dokumentacji cen transferowych grupowej dokumentacji cen transferowych
   2. sporządza lokalną dokumentację cen transferowych niezgodnie ze stanem rzeczywistym
   3. nie składa właściwemu organowi podatkowemu informacji o cenach transferowych albo składając ją podaje w niej dane niezgodne z lokalną dokumentacją cen transferowych lub ze stanem rzeczywistym

– podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych ? w 2021 roku maksymalnie około 27 mln zł.

Kto wbrew obowiązkowi:

1. 1. lokalną dokumentację cen transferowych sporządza po terminie, lub
   2. informację o cenach transferowych składa po terminie

– podlega karze grzywny do 240 stawek dziennych ? w 2021 roku maksymalnie około 9 mln zł.

W wypadku mniejszej wagi, sprawca czynu zabronionego podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.

Autor: Marta Kiryczuk ? Asystent podatkowy

Potrzebujesz wsparcia w przygotowaniu dokumentacji cen transferowych? Skontaktuj się z nami ?